Παραδείγματα Nudge στην ατομική ευζωία

Παρά την εφαρμογή των Nudges στη δημόσια πολιτική που είδαμε στο προηγούμενο άρθρο, έχουν σχεδιαστεί παρόμοιες στρατηγικές που προτρέπουν τα άτομα να λαμβάνουν πιο λογικές αποφάσεις για την ευζωία τους. Αφορούν σε απλές καθημερινές αλλαγές που υπόσχονται μεγαλύτερη αυτοδιαχείριση. Ας δούμε μερικές από αυτές!

Κρατώντας υποσχέσεις

Όσον αφορά την ατομική ευζωία, ένα nudge έχει χρησιμοποιηθεί για την τήρηση των ατομικών υποσχέσεων στον τομέα της υγιεινής διατροφής και του καπνίσματος και αφορά στην ηλεκτρονική ιστοσελίδα stickk.com (που σχεδιάστηκε με βάση τις ιδέες των καθηγητών του Yale University,  Dean Karlan και Ian Ayres).

Ο χρήστης της ιστοσελίδας θα πρέπει να πληρώσει ένα χρηματικό ποσό και να δεσμευτεί να απέχει από το κάπνισμα ή να ακολουθεί υγιεινή διατροφή για ένα διάστημα. Σε συνεργασία με έναν γιατρό που θα εξετάζει την εισροή νικοτίνης στον οργανισμό ή το βάρος, διαπιστώνεται αν το άτομο παραμένει πιστό στους στόχους του.

Άμα ο στόχος επιτευχθεί, τα χρήματα επιστρέφονται και αν όχι, δωρίζονται σε φιλανθρωπίες. Η συγκεκριμένη στρατηγική στοχεύει στην έμφυτη τάση του ατόμου να αποστρέφεται την απώλεια.

Κατανάλωση τροφής

Όσον αφορά την κατανάλωση τροφής, έχει αποδειχτεί ότι όταν υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία τροφίμων, τα άτομα τείνουν να καταναλώνουν 23% περισσότερο φαγητό. Όταν ένα τρόφιμο έχει λιγότερη ποικιλία, μειώνεται η επιθυμία για λαιμαργία μέχρι να πραγματοποιηθεί ο κορεσμός. Γεύματα με παρόμοια χαρακτηριστικά (όπως γεύση και χρώμα) μπορούν να μειώσουν τις καταναλωθείσες ποσότητες.

Σπατάλη τροφής

Το πανεπιστήμιο Άλφρεντ της Νέας Υόρκης πραγματοποίησε μία έρευνα κατά την οποία τα φαγητά στα εστιατόρια self-service του πανεπιστημίου δεν σερβιρόταν σε πιάτα, αλλά σε διαφορετικό σκεύος. Η πράξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των μερίδων που καταναλωνόταν, μειώνοντας τη σπατάλη φαγητού κατά 50%. Η στρατηγική αυτή ήταν αρκετά αποτελεσματική και εφαρμόστηκε από αρκετά πανεπιστήμια στην Αμερική.

Συμπεράσματα

Από τα παραπάνω, συνάγεται ότι τα Συμπεριφορικά Οικονομικά δεν είναι μόνο αποτελεσματικά στη θεωρία, αλλά και σε καθημερινές συνθήκες. Παρά το περίπλοκο επιστημονικό τους υπόβαθρο, οι εφαρμογές χαρακτηρίζονται από απλότητα και αποτελεσματικότητα.

Γνωρίζοντας πλέον μερικές εφαρμογές των nudge, σε ποια ατομικά προβλήματα θα νομίζατε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί; Μήπως γνωρίζετε ήδη κάποιο υπάρχον nudge; Θα λατρεύαμε να ακούσουμε τη γνώμη σας!

Χρήστος Πανούσης

Ερευνητής και συγγραφέας για το Nudge Unit Greece

~Explaining Behavioral Economics Simply~

Πηγές

Hansen, P. G., & Jespersen, A. M. (2013). Nudge and the Manipulation of Choice. European Journal of Risk Regulation, 1, 3–28. doi.org/10.2307/2489305

Oullier, O., Cialdini, R., Thaler, R. H., & Mullainathan, S. (2010). Improving public health prevention with a nudge. Economic Perspectives, 6(2), 117-36.